Dziś w Krakowie Wydarzenie stałe

POLSKA ZAPRASZA

KRAKÓW ZAPRASZA

TV ZAPRASZA

ART ZAPRASZA

DNI BEZPŁATNE W MUZEACH

Teatr Mumerus - Scena Teatru Zależnego

�WI�TO G�UPC�W czyli WALKA KARNAWA�U Z POSTEM

Scena Teatru Zale�nego, Krak�w ul. Kanonicza 1

» Teatr

STOWARZYSZENIE TEATR MUMERUS
www.mumerus.net

�WI�TO G�UPC�W czyli WALKA KARNAWA�U Z POSTEM

Spektakl jest teatraln� impresj� na temat dw�ch przeciwnych, a jednocze�nie splataj�cych si� ze sob� si� rytua��w: postu i karnawa�u. Podstawow� inspiracj� jest obraz Petera Breugela �Walka karnawa�u z postem�, a tak�e tradycje �wi�ta G�upc�w � odbywaj�cego si� na pocz�tku karnawa�u rytua�u postawienia �wiata na opak, a� po tradycje postu.
Tytu�owa walka obywa si� pomi�dzy Karnawa�em zbrojnym w ro�en z nabitymi na� kie�bas� i �wi�skim ryjem, a wychud�ym Postem, kt�rego or� stanowi drewniana �opata z przybitymi do niej �ledziami. Na scenie walcz� dwa �ywio�y i przeplata si� przyziemny, trywialny rytua� ci�g�ej zabawy - czyli Karnawa� - z uduchowionym, a przez to wychud�ym �ywio�em Postu. Tak jak w wierszu Ksi�dza J�zefa Baki: ��opata / Przeplata / Wesele / W �ez wiele�.

Ca�a ta szale�cza zabawa odgrywana jest w konwencji teatru jarmarcznego. W warstwie tekstowej wykorzystano pe�ne bogactwo tekst�w kojarz�cych si� z postem i karnawa�em � od rytmicznych rymowanek ksi�dza J�zefa Baki, poprzez fragmenty autentycznych gier karnawa�owych ze szczeg�lnym uwzgl�dnieniem gry o Bigosie, co upity odszed� od siebie, wysublimowane teksty Jana Andrzeja Morsztyna a� po przys�owia i wyliczanki. R�norodno�� d�wi�k�w - od improwizowanej na r�nego rodzaju u�ytkowych przedmiotach kociej muzyki a� po wykonywane na �ywo poprzez jarmarcznych grajk�w znane i mniej znane motywy dope�niaj� atmosfery ko�ca karnawa�u i pocz�tku postu.

Scenariusz, re�yseria, produkcja: Wies�aw Ho�dys

Aktorzy: Beata Kolak, Anna Lenczewska, Ana Nowicka, Olga Przeklasa, Jan Mancewicz, Bartosz Trybo�, Robert �urek

Scenografia(na motywach obraz�w Petera Bruegela):
Kostiumy: El�bieta Rokita
Maski i rekwizyty: Katarzyna Fija�
Konstrukcje: Tadeusz Przybylski
Wsp�praca produkcyjna: Maria �mi�ek

Improwizacje muzyczne: Micha� Braszak
Spektakl powsta� przy udziale finansowym Wojew�dztwa Ma�opolskiego

Prezentacje w Teatrze Zale�nym Politechniki Krakowskiej to nowa wersja spektaklu, kt�rego premiera odby�a si� w lipcu 2009 na dziedzi�cu Muzeum Etnograficznego w Krakowie

Fragmenty recenzji:

Fallus vs habit

�Kobieta w czerwonych spodniach z przyprawionym penisem siedzi na beczce z piwem. M�czyzna w stroju b�azna wygrywa przera�aj�ce d�wi�ki na pile. Zakonnik przebra� si� za diab�a, pijak za anio�a. Mi�dzy tymi dwoma ostatnimi toczy si� walka - o cz�owieka. Anio� bez skrupu��w przebija szatana mieczem na wskro�. Nagle odbywa si� pogrzeb cz�owieka... �ywego! Mod�y przy trumnie przerywane s� potrzeb� prze�kni�cia czego� mocniejszego. Przy�piewki ludowe przechodz� w melodie wielkopostne. Ha�as, jazgot, ruch, muzyka, �piew, �miech, przera�enie, zamy�lenie - co si� dzieje? Pocz�tek apokalipsy? Wesele? A mo�e odprawia si� tam nabo�e�stwo ko�cielne? Nic z tych rzeczy. To odbywa si� �wi�to G�upc�w, to post walczy z karnawa�em. Teatr Mumerus zaprasza widz�w na ring
Od pocz�tku wiadomo by�o, �e przedstawienie si�ga do �redniowiecznego teatru jarmarcznego. G��wn� inspiracj� dla re�ysera - Wies�awa Ho�dysa by� obraz Petera Bruegla "Walka karnawa�u z postem". Tytu� spektaklu pozosta� prawie taki sam. Na pocz�tek re�yser doda� znacz�c� cz��: "�wi�to g�upc�w". W wiekach �rednich odbywa�o si� ono na pocz�tku karnawa�u. �wiat stawa� wtedy do g�ry nogami. Wszystko by�o dozwolone.
(�)Scenografia - jak w bajce! S� wi�c kolorowe stroje, niesamowite instrumenty muzyczne tworzone z niemal wszystkiego, co otacza aktor�w. Rekwizyty s� bardzo proste w konstrukcji, wyraziste przez swoje kolory, cz�sto ruchome. Wi�kszo�� z nich bez problemu mo�na odnale�� na obrazie Bruegla. Podobnie stroje i postaci. O�wietlenie placu pozostaje naturalne, z wyj�tkiem o�wietlenia sta�ego na Dziedzi�cu Muzeum. Pod koniec spektaklu aktorzy zapalaj� �wiece. Atmosfera tej walki staje si� wr�cz magiczna.
Re�yser tak precyzyjnie dogra� wszystkie elementy, �e widzowie przechodzili w jednym momencie ze �miechu ku zamy�leniu, i na odwr�t. Potyczki rozgrywa�y si� na r�nych poziomach: obyczajowym, spo�ecznym, religijnym. Ironia, parodia, groteska, kontrast, sta�y si� �rodkami do stworzenia �wiata na opak. W walce postu z karnawa�em mo�na by�o dostrzec siebie. I u�wiadomi� sobie, �e takie zmagania nie straci�y na aktualno�ci.�
Katarzyna Kierys,
Internetowy Magazyn Teatralny Teatralia,
www.teatralia.com.pl
�wi�to g�upc�w

�(�)�ywe postacie, kt�re jakby przed chwil� zesz�y z obrazu Breugela, mieli okazj� ogl�da� ci wszyscy, kt�rzy wybrali si� na najnowsz� premier� teatru Mumerus. Znany z niekonwencjonalnych przedstawie� zesp�, kt�ry od dziesi�ciu ju� lat wystawia na dziedzi�cach i w piwnicach krakowskich kamienic rozmaite niesceniczne teksty, tym razem zaproponowa� widzom podr� w czasy teatru jarmarcznego. Pami�taj�cy okres �redniowiecza, ale starannie odnowiony dziedziniec Muzeum Etnograficznego sta� si� znakomit� sceneri� do zaprezentowania wizji walki �ywio�u obscenicznej, szalonej hulanki (w roli Karnawa�u Anna Lenczewska) z duchem umartwiaj�cego si� i nawo�uj�cego do pokuty postu (jako Post wyst�pi�a Olga Przekrasa). Nie zabrak�o te� innych postaci, charakterystycznych dla tego rodzaju ludowych przedstawie�: Babograjka (Beata Kolak), Gracza (Jan Mancewicz), Przewodnika (Robert �urek) i Mnicha (Bartosz Trybo�). Autorem scenariusza i re�yserem tego g�o�nego i dynamicznego widowiska jest Wies�aw Ho�dys.

Zgromadzeni na przedstawieniu widzowie zostali pozbawieni przywileju pozostania obserwatorami zmaga�. Brak wydzielonej widowni, kt�ry pocz�tkowo wywo�ywa� konsternacj� u przyby�ych spektator�w, nie bardzo zorientowanych, gdzie mog� stan��, zmusi� ich do stania si� uczestnikami ludowych obrz�d�w. Jak na prawdziwym �redniowiecznym jarmarku, przesuwali si� oni za Karnawa�em - przewodnikiem prze�miewczej procesji, nios�cym przed sob� tekturow� kie�bas� zamiast religijnych sztandar�w, otaczali aktor�w, mieszali si� z nimi. Granica mi�dzy odgrywaj�cymi swoje role komediantami a widzami nie istnia�a, wszyscy uczestniczyli w �wi�cie G�upc�w niemal na r�wnych prawach. Znakomite kostiumy El�biety Rokity i wiernie oddaj�ce klimat mi�sopustnych zabaw rekwizyty Katarzyny Fija�, wzorowane bardzo wiernie na obrazach Bruegela spowodowa�y, �e zgromadzeni na podw�rku Muzeum Etnograficznego widzowie mieli wra�enie, i� naprawd� cofn�li si� w czasie do okresu �redniowiecza. Zachwyca� szczeg�lnie Karnawa� z wyeksponowanym fallusem nienaturalnych rozmiar�w, rozd�tym brzuchem i miedzianymi garnkami za�o�onymi na nogi zamiast but�w, a tak�e Post ze s�omianym ulem na g�owie i garbate, pokraczne Dziwad�o (w tej roli Anna Nowicka).
Kola� autentycznych ludowych przy�piewek, przys��w, wyliczanek wykonywanych do �kociej muzyki� wygrywanej na improwizowanych instrumentach, mi�dzy innymi na pile i garnkach (muzykami w spektaklu s�: Micha� Braszak i Szymon Frankowski), przeplatanych rubasznymi rymowankami autorstwa ksi�dza J�zefa Baki, bardziej wyrafinowanymi wierszami Jana Andrzeja Morsztyna i sowi�rzalskimi, anonimowymi historyjkami podkre�laj�cymi rol� huci i dzbana pe�nego piwa w �yciu cz�owieka tworzy� zgrabn� ca�o��, chocia� mo�e nie do ko�ca czyteln� dla widz�w pozbawionych historycznego kontekstu i niezaznajomionych wcze�niej z ide� zapustnych obchod�w. Trudny, cz�sto niezrozumia�y ju� dla wsp�czesnego widza staropolski j�zyk tak�e nie u�atwia� odbioru spektaklu, ale w teatrze nie wszystko musi przecie� by� do ko�ca zrozumia�e.
Teatr to �wietna gra aktorska, trafnie dobrany i �ograny� rekwizyt, podkre�laj�ca nastr�j muzyka, a przede wszystkim � emocje, kt�rych do�wiadcza widz. A tych element�w z pewno�ci� nie zabrak�o w najnowszym spektaklu teatru Mumerus. ��wi�to g�upc�w, czyli walka karnawa�u z postem� u�wiadamia na nowo odwieczn� prawd� � w cz�owieku istniej� dwa �ywio�y. Jeden zwi�zany jest z tym, co bli�sze natury i pierwotnym instynktom, drugi z tym, co przybli�a nas do Boga. Walka tych �ywio��w trwa w ludziach niezale�nie od tego, czy �yli w czasach �redniowiecza, czy s� �obywatelami wsp�czesno�ci�.

Magdalena Wr�bel
Modny Krak�w � magazyn spo�eczno-kulturalny
nr 9, wrzesie� 2009
www.modnykrakow.pl/

Wsp�cze�ni sowizdrza�owie
(�) O�ywiono obraz mistrza Petera Bruegela "Walka karnawa�u z postem"! Ku uciesze obserwator�w z p��tna wytoczy� sw�j monstrualny brzuch Karnawa� (Anna Lenczewska), za nim Babograjek (Beata Kolak) z miedzianym kocio�kiem na g�owie, dalej Gracz (Jan Mancewicz) o beztroskim u�miechu i w fiku�nej, kolorowej czapeczce. Postaci te zaliczy� mo�na do weso�ej trupy. Ale pojawi si� i druga, kontrastowa. Za suchotniczym Postem (Olga Przeklasa) na czele, za bogobojnym Mnichem (Bartosz Trybo�) i za Przewodnikiem (Robert �urek) w zgrzebnym habicie, szerokim strumieniem wyp�ywa wszelka marno��. Zderzenie by�o nieuniknione, wisia�o w powietrzu, niczym tekturowa kie�baska, przywi�zana do patyka, kt�rym z dum� wymachiwa� t�usty Karnawa�. W�r�d poj�kiwa� i umartwie� cnotliwych, mi�dzy tanecznymi hulankami i lubie�nymi rymowankami birbant�w, przebiega o� czasu - od karnawa�u po okres postu. Znamienna jest cykliczno�� sytuacji, regularnie powracaj� pewne ludyczne motywy muzyczne, a wszystko to razem stanowi odbicie cykliczno�ci natury - p�r roku, dnia i nocy etc. Najcz�ciej powtarzaj�c� si� figur� jest korow�d, w�a�ciwy jarmarcznej, rozkrzyczanej poetyce.
(�) Doskona�ym dope�nieniem jest gra aktorska - z wyrazistym, wr�cz dosadnym gestem, eksponuj�ca cielesno�� aktor�w, niejednokrotnie w groteskowy i karykaturalny spos�b. Aktorom bli�ej do rubasznych komedii Arystofanesa albo �redniowiecznych fars ni� klasycznych, o "ug�askanym" dzia�aniu i potencjale w warstwie s�ownej. W "�wi�cie g�upc�w..." dzia�anie a� kipi energi� i dynamik�, jest rubaszne, cz�sto wr�cz blu�niercze, by cho� na chwil� zatrzyma� wzrok widza, zadziwi� go, ale przede wszystkim roz�mieszy�.
Do opisu �wiata na opak, czyli �wiata w okresie karnawa�u, rosyjski literaturoznawca Michai� Bachtin uku� poj�cie "karnawalizacja". Przedstawienie "�wi�to g�upc�w..." tylko cz�ciowo mo�na okre�li� bachtinowskim terminem, bo wprawdzie jedn�, zataczaj�c� si� nog�, tkwi karnawa�owej tradycji, ale drug� postawi�o ju� na postnej glebie i ani chybi, jak zaraz ukl�knie w ge�cie pokory. Mimo to obwieszczenie niekwestionowanego zwyci�zcy walki karnawa�u z postem nie jest takie proste, zw�aszcza, �e walka powtarza si� rok w rok. ��dnych precyzyjnej odpowiedzi zapraszam na spektakl!�
Agnieszka Dziedzic
Internetowy Magazyn Teatralny Teatralia,
www.teatralia.com.pl

Wi�cej: http://www.mumerus.net/walka_pol.html

Zdj�cia: www.Krakow.zaprasza.net

Miejsce:
Scena Teatru Zale�nego, Krak�w ul. Kanonicza 1

Godz.
19.00