Choć komedia dell’arte to sztuka niedzisiejsza, to jednak bardzo „na czasie”. Maski, charakterystyczny krok i kunszt aktorów są w stanie opowiedzieć więcej o naszej naturze niż niejeden realistyczny spektakl. Do miasteczka przybywa gość, a raczej dwóch gości – tytułowi pan i sługa, czyli Capitano i Brighella. Pierwszy, pyszałkowaty żołnierz, stawia sobie za cel niewieście serca. Drugi, chciwy złodziejaszek – sakiewki. Ich przybycie staje się detonatorem awantur, które „podskórnie” zbierają się w małej społeczności od dawna.
Wrodzone sknerstwo rodziców, ognisty temperament żony zgrzybiałego Dottore i niewzruszone uczucie pomiędzy Violą i Leandrem dodają prędkości komediowej spirali.