Od kilku lat Biblioteka Jagielloska i Zwizek Polskich Artystw Plastykw Okrgu Krakowskiego organizuj cykl wystaw Wok ksiki. Wystawy prezentowane s w Bibliotece Jagielloskiej, miejscu najbardziej waciwym do eksponowania wszystkiego, co z problematyk ksiki jest zwizane. Tegorocznym hasem jest Iluminacja obrazowanie w ksice.
Jej pomysodawczyni i kuratorka dr hab. Teresa B. Frodyma, niestrudzenie dba o to, by przyblia i upowszechnia odbiorcom problemy, jakie z t istniejc od zarania wiekw form sowa pisanego s zwizane oraz promowa wspczesnych artystw, ktrzy, w rny plastycznie i projektowo sposb, wypowiadaj si w dyscyplinach twrczoci zwizanych z wydawnictwami ksikowymi. Iluminowanie, czyli ozdabianie ksiek rkopimiennych tradycj sw siga czasw redniowiecza. To stosowany wwczas sposb rcznego upikszania ksig, dokumentw, manuskryptw i inkunabuw, nadajcy im rang dziea sztuki. Obok kunsztownie kaligrafowanego tekstu pojawiay si wic ozdobne linie, inicjay, rysunki, malarskie miniatury, zagospodarowane dekoracyjnie marginesy, barwione pergaminy i duo zotych elementw. Wszystko wykonywane rcznie przez skrupulatnych i niezmiernie uzdolnionych mnichw, ktrych status spoeczny sprowadza do rangi rzemielnikw.
Zwyczaj ilustrowania ksiek stosowany jest rwnie we wspczesnym edytorstwie, zwaszcza w tzw. ksice artystycznej. Oczywicie w zupenie inny sposb, dostosowany do obecnie panujcej estetyki, moliwoci technicznych i materiaowych oraz liczby nakadu.
27 artystw z rnych dziedzin sztuk piknych (malarstwa, rzeby, grafiki, fotografii, dziaa multimedialnych, etc.) zostao zaproszonych do zinterpretowania tego tematu w swoich pracach, ktre nie ograniczaj si tylko do kart ksiek, ale wychodz poza ich ramy. Wyobrania pozwala na mia interpretacj pojcia iluminacja, a rnorodno pl dziaalnoci twrczej ma mocniej pokaza wieloznaczno pojcia iluminacja. Czy mona tu mwi o kontynuacji dziedzictwa starych mistrzw? Czy raczej naley uzna, e zdobienie ulego dewaluacji czy moe jest pojmowane bardziej abstrakcyjnie, a nie ilustracyjnie, estetycznie? Czy ma raczej oddziaywa na nasz umys, zmusi do interpretacji, refleksji czy tylko wzbudzi doznania estetyczne?
Zestawienie tych prac z oryginalnymi, redniowiecznymi ksigami, zachowanymi w zbiorach Biblioteki Jagielloskiej jest ciekawym zderzeniem i porwnaniem twrczej myli artystw, ktrych ycie i dziaalno dziel setki lat dziejw historycznych i zwizanych z nimi dziejw istnienia i przeobrae ksiki.
mat. Biblioteka Jagielloska
|