Dominikanie: obiekt inwigilacji permanentnej spotkanie z cyklu
Krakowska Loa Historii Wspczesnej Krakw, 18 listopada 2015 r.
Instytut Pamici Narodowej oraz Wojewdzka Biblioteka Publiczna w Krakowie zapraszaj na spotkanie w Krakowskiej Loy Historii Wspczesnej: Dominikanie: obiekt inwigilacji permanentnej. W dyskusji wezm dr ucja Marek oraz o. prof. Jzef Puciowski (OP),
a rozmow poprowadzi jak zawsze Roman Graczyk.
O stopniu zainteresowania Suby Bezpieczestwa zakonem dominikanw decydowa jego wpyw na wiadomo spoeczn a szczeglnie na wiadomo polskiej inteligencji. Komunici cakiem susznie oceniali, e synowie duchowi w. Dominika stanowi dla ich ideologii due zagroenie. I stosownie do tej konstatacji zbudowali odpowiedni system operacyjnego rozpracowania.
SB interesowaa si wszystkim w yciu polskich wsplnot dominikaskich: od maego seminarium w Jarosawiu do wadz polskiej prowincji w Krakowie (od 1958 r. w Warszawie). Od treci kaza i wykadw dominikanw do ich kontaktw z dziedziny ycia prywatnego (prawdziwych lub wymylonych). Ta permanentna inwigilacja pozwalaa te uzyskiwa realny wpyw na decyzje Zakonu w pewnym momencie nawet na obsad personaln jego wadz. Jak SB rozgrywaa rnice zda wrd dominikanw na temat Soboru i Prymasa Wyszyskiego? Jak Zakon broni si przed uzalenieniem od wadz? Jakie motywy kieroway tymi spord dominikanw, ktrzy zdecydowali si na tajn wspprac z SB? O tym chcemy rozmawia w Bibliotece przy Rajskiej.
18 listopada 2015 r., Wojewdzka Biblioteka Publiczna, w Krakowie, ul. Rajska 1, sala 315, III pitro, godz. 18.00.
Postawa o. Kasznicy [o. Krzysztof Kasznica by prowincjaem dominikanw w latach 1966 1969] wywoaa ostr reakcj kard. Wyszyskiego, co funkcjonariusze SB starali si wykorzysta do podtrzymania konfliktu prymas prowincja, a w dalszej konsekwencji prymas wsplnota dominikanw (w tym sporze zakonnicy solidaryzowali si
z przeoonym). Ojciec Kasznica nie zosta odwoany przez generaa zakonu i nie ustpi
z urzdu, mimo sugestii prymasa. Jego kadencja ulega jednak skrceniu, a szanse
na ponowny wybr zmalay niemal do zera, gdy okazao si, e wspbracia jednak krytycznie oceniali sposb zarzdzania zakonem. Dominikanie zarzucali mu zbyt ma trosk o sprawy prowincji (organizacyjne, personalne, finansowe itp.), w efekcie rozprzenie
w zakonie.
Na wiele miesicy przed wyznaczeniem daty wczeniejszej kapituy SB tak ocenia sytuacj
u dominikanw: Liczymy si z tym, e o. Kasznica moe nie zosta wybrany ponownie prowincjaem, ale ze wzgldu na jego konflikt z kard. Wyszyskim jestemy zainteresowani, aby to ewentualne odejcie nie byo wykorzystane przez hierarchi kocieln.
Za porednictwem tajnych wsppracownikw pracownicy resortu de facto agitowali przeciwko objciu urzdu przez kandydata popieranego przez pro-prymasowskich poznaniakw. Zabiegali najpierw o wybr na kapitu delegatw sympatyzujcych
z opozycyjn grup, a pniej o skumulowanie ich gosw na osobie o. Rajmunda Koperskiego, postrzeganego jako przeciwnik poznaniakw. 9 grudnia 1969 r. zebrani
w Krakowie delegaci w pierwszym gosowaniu wybrali o. Koperskiego na prowincjaa.
(fragment tekstu ucji Marek w pracy zbiorowej Komunistyczny aparat represji wobec Polskiej Prowincji Dominikanw, redakcja: Marek Miawicki OP, Micha Wenklar; Dominikaski Instytut Historyczny w Krakowie, Instytut Pamici Narodowej Oddzia
w Krakowie, Wydawnictwo Wysoki Zamek, Krakw 2015)
|